عرضه و تقاضا در بازارهای مالی و عوامل موثر بر آنها

بازارهای مالی، مراکز شلوغی هستند که در آنها دارایی‌ها خرید و فروش می‌شوند. در قلب این بازارها، یک اصل اقتصادی اساسی قرار دارد که بر حرکات قیمت و تصمیم‌گیری افراد تأثیر می‌گذارد و آن عرضه و تقاضاست. شناخت عوامل مربوط به عرضه و تقاضا برای هر فردی که در دنیای مالی فعالیت می‌کند، ضروری است. بنابراین در این مقاله از سایت سرمایه گذاری ارز دیجیتال بینوست، عرضه و تقاضا در بازارهای مالی را بررسی می‌کنیم (با محوریت بازار رمزارزها).

عرضه و تقاضا چیست؟

عرضه و تقاضا (Supply And Demand)، دو مفهوم مرتبط با هم هستند که شالوده علم اقتصاد را تشکیل می‌دهند. این دو مفهوم توضیح می‌دهند که قیمت‌ها چگونه در بازارهای کالا، خدمات و دارایی‌های مالی تعیین می‌شوند. در بخش زیر هر مفهوم را به صورت جداگانه توضیح می‌دهیم.

عرضه

عرضه به معنای تعداد یا کمیت یک دارایی یا کالای خاص موجود در بازار در زمان و با قیمتی خاص است. در زمینه بازارهای مالی این دارایی می‌تواند سهام، اوراق قرضه، ارزها یا هر دارایی قابل تریدی باشد. عرضه این دارایی‌ها تحت تأثیر عواملی مانند تولید، صدور و پویایی‌های بازار قرار دارد.

تقاضا

از سوی دیگر تقاضا، تعداد یا کمیت یک دارایی است که خریداران تمایل دارند و می‌توانند در زمان و با قیمتی معین بخرند. تقاضا به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله احساسات سرمایه‌گذار، شرایط اقتصادی و ارزش قابل مشاهده. این مفهوم نشان‌دهنده تمایل افراد حاضر در بازار برای مالکیت دارایی خاصی است.

معادله قیمت: برقراری تعادل عرضه و تقاضا

رابطه بین عرضه و تقاضا این است که در نهایت چه چیزی قیمت دارایی‌ها در بازارهای مالی را تعیین می‌کند. در قسمت زیر این امر را توضیح می‌دهیم.

• افزایش قیمت: وقتی تقاضا برای یک دارایی از عرضه بیشتر می‌شود، احتمال دارد قیمت بالا رود. در چنین سناریویی، تمایل خریداران برای پرداخت پول بابت دارایی از تمایل فروشندگان به فروش آن بیشتر است. این رقابت بین خریداران، فشار رو به افزایشی را بر قیمت دارایی‌ها وارد می‌کند.
• کاهش قیمت: در مقابل، وقتی عرضه یک دارایی از تقاضا بیشتر می‌شود، احتمال دارد قیمت‌ها کاهش پیدا کنند. در این مورد، فروشندگان برای فروش دارایی نسبت به خریداران برای خریدن آن مشتاق‌تر هستند. مازاد عرضه باعث می‌شود قیمت‌ها کاهش پیدا کنند، زیرا فروشندگان برای جذب خریداران، قیمت‌های پیشنهادی خود را کاهش می‌دهند.
• تعادل بازار: نقطه‌ای که در آن عرضه و تقاضا در تعادل کامل هستند را تعادل بازار می‌گویند. در این نقطه، مقادیری که عرضه شده با مقادیر مورد تقاضا برابر است. به صورت ساده میزان عرضه و تقاضا یکسان است. در نتیجه قیمت رایج، قیمت منصفانه بازار برای آن دارایی در این زمان است.

عوامل شکل دهنده عرضه و تقاضا در بازارهای مالی

شناخت این عوامل برای پیش‌بینی حرکات قیمت و گرفتن تصمیمات سرمایه‌گذاری با آگاهی ضروری است. بخشی از این عوامل مهم به صورت زیر هستند.

• اندیکاتورهای اقتصادی: فاکتورهای اقتصاد کلان مانند رشد تولید ناخالص داخلی، نرخ تورم و آمار بیکاری می‌توانند تأثیر زیادی بر احساسات سرمایه‌گذار و در نتیجه تقاضا برای دارایی‌های مالی داشته باشند.
• نرخ بهره: تصمیمات بانک مرکزی بر نرخ بهره می‌تواند بر تقاضای اوراق درآمد ثابت مانند اوراق قرضه تأثیر بگذارد. نرخ‌های بالاتر سود می‌توانند تقاضای اوراق قرضه را کاهش دهند که به کاهش قیمت منجر می‌شود.
• درآمدهای شرکت: در بازار سهام، درآمدهای شرکت نقش مهمی را ایفا می‌کنند. رشد مثبت درآمدها معمولا بر تقاضا برای سهام یک شرکت تأثیر گذاشته و در عین حال نتایج ناامیدکننده می‌توانند به کاهش تقاضا منجر شوند.
• اتفاقات ژئوسیاسی: ناپایداری سیاسی، مشاجرات معاملاتی و سایر اتفاقات ژئوسیاسی می‌توانند در بازارهای مالی بی‌ثباتی و عدم قطعیت را ایجاد کرده و بر پویایی‌های عرضه و تقاضا تأثیر بگذارند.
• احساسات سرمایه‌گذار: احساسات سرمایه‌گذار که توسط اخبار، شایعات و اندیکاتورهای احساسی تأثیر می‌گیرند، می‌توانند نوسانات کوتاه مدت عرضه و تقاضا را باعث شوند.
• نقدینگی بازار: اینکه چقدر می‌توان به راحتی یک دارایی را خرید یا فروخت بدون اینکه قیمتش تحت تأثیر قرار بگیرد را نقدینگی می‌نامند. نقدینگی می‌تواند بر عرضه و تقاضا تأثیر بگذارد. دارایی‌های با نقدینگی بالاتر، راحت‌تر معامله شده و تمایل به قیمت باثبات تری را دارند.

کاربرد عرضه و تقاضا در بازار سهام

برای شرح نقش عرضه و تقاضا در بازارهای مالی، نگاهی دقیق‌تر به بازار سهام می‌اندازیم. شرکتی به نام XY را تصور کنید که فناوری زیربنایی را توسعه داده که پتانسیل متحول کردن صنعت فناوری را دارد. این اخبار مثبت می‌توانند شور و هیجان و خوش‌بینی را بین سرمایه‌گذاران به پا کنند که به افزایش تقاضا برای سهام شرکت XY منجر می‌شود. سرمایه‌گذاران بر این باور هستند که درآمدهای آتی شرکت به اندازه کافی خواهد بود تا سهام را برای سرمایه‌گذاری جذاب نماید.

هنگامی که سرمایه‌گذاران بیشتری به دنبال خرید سهام شرکت XY می‌روند، تقاضا از عرضه بیشتر می‌شود. فروشندگان متوجه می‌شوند که تقاضا افزایش یافته و در نتیجه قیمت‌های پیشنهادی خود را بالا می‌برند. این فشار صعودی قیمت سهام تا زمانی ادامه میابد که تعادل جدیدی برقرار شود. در این سناریو قیمت سهام شرکت XY به خاطر تقاضای زیاد افزایش میابد.

در مقابل، اگر شرکت XY به خاطر مسائل امنیتی با مشکلی مواجه شود، ممکن است اعتماد سرمایه‌گذاران فروکش کند. بنابراین امکان دارد تقاضا برای سهام شرکت کاهش یابد،” زیرا سرمایه‌گذاران برای فروش دارایی‌های خود عجله دارند. مقادیر زیاد سهام در بازار بر قیمت آن فشار وارد کرده و تا زمان برقراری تعادل جدید به کاهش ادامه می‌دهد.

نقش بازار سازها

در بازارهای مالی، واسطه‌ها که به بازارساز نیز شناخته می‌شوند، نقشی مهم را در تسهیل معامله ایفا می‌کنند. این نهادها به صورت مداوم دارایی‌ها را خرید و فروش کرده تا مطمئن شوند که بازار منظم باقی می‌ماند و جریان مداومی از معاملات وجود دارد. بازارسازها برای پویایی‌های عرضه و تقاضای بازارهای مالی ضروری هستند. آنها پیشنهاد خود را تطبیق داده و قیمت‌هایی را براساس جریان سفارش و شرایط بازار درخواست می‌کنند. وقتی بین عرضه و تقاضا عدم تعادل وجود دارد، بازارسازها برای تثبیت قیمت‌ها وارد میدان می‌شوند.

برای نمونه طی افزایش سریع قیمت که به خاطر تقاضای بالا صورت گرفته، بازارسازها ممکن است قیمت‌های پیشنهادی خود را افزایش دهند تا به خریداران کمک کرده و از افزایش قیمت بیش از حد جلوگیری نمایند. در مقابل در بازار نزولی که فروش سنگین است، امکان دارد بازارسازها قیمت‌های پیشنهادی خود را کاهش داده تا موجودی اضافی را جذب کرده و از سقوط قیمت ناشی از ترس جلوگیری نمایند.

عرضه و تقاضا در بازار ارز دیجیتال

در بازار ارز دیجیتال هم عرضه و تقاضا نقش دارند و عرضه برخی از رمزارزها محدود است. به عنوان نمونه عرضه کلی بیت کوین تنها 21 میلیون کوین است. در این بازار نیز وقتی تقاضا از عرضه بیشتر شده، قیمت‌ها افزایش یافته و وقتی عرضه از تقاضا بیشتر شود، قیمت‌ها کاهش میابند. موارد زیر بر عرضه و تقاضای رمزارزها تأثیر می‌گذارند.

• عرضه محدود: رمزارزهایی مانند بیت‌ کوین را معمولا طلای دیجیتال می‌نامند، زیرا عرضه محدودی دارند. این کمیابی می‌تواند تقاضا را بالا ببرد، زیرا سرمایه‌گذاران در مقایسه با فلزات گرانبهای سنتی مانند طلا؛ آن را ذخیره‌ای برای ارزش می‌دانند.
• هاوینگ‌ها: برخی از رمزارزها از جمله بیت‌کوین تحت تأثیر اتفاقات دوره‌ای می‌روند که هاوینگ می‌نامند. طی هاوینگ، نرخی که کوین‌های جدید ایجاد می‌شوند به نصف کاهش میابد. این امر رشد عرضه را محدود کرده و می‌تواند به افزایش قیمت منجر شود، زیرا تقاضا پایدار مانده یا رشد می‌کند.
• کاربرد و پذیرش: تقاضا برای رمزارزها می‌تواند تحت تأثیر کاربرد آنها قرار بگیرد. کاربردهای عملی توکن‌ها دارند مانند تسهیل قراردادهای هوشمند یا امور مالی غیرمتمرکز ممکن است به تقاضای بیشتر منجر شوند.
• سوداگری: ترید سوداگرانه یکی از عوامل موثر تقاضا در بازار رمزارزهاست. تریدرها معمولا دارایی‌ها را با این انتظار می‌خرند که قیمت آنها افزایش یابد و به سود حاصل از سرمایه منجر شود.
• احساسات بازار: اخبار و احساسات بازار می‌تواند بسیار تقاضا را جهت دهند. پیشرفت‌های مثبت مانند حمایت قانونی یا پذیرش نهادی می‌توانند اعتماد را افزایش دهند و بر تقاضا اثر بگذارند. در حالی که اخبار منفی به وحشت در فروش منجر می‌شوند.
• لیکوئیدیتی بازار: لیکوئیدیتی یا سهولت خرید و فروش دارایی بدون تأثیر گذاشتن بر قیمت می‌تواند نقش مهمی را ایفا کند. رمزارزها با نقدینگی بیشتر برای تریدرها و سرمایه‌گذاران جذاب‌تر هستند.
• تحلیل تکنیکال: تریدرها معمولا از تحلیل تکنیکال برای پیش‌بینی حرکات قیمتی آتی براساس داده‌های قیمتی تاریخی  و الگوهای نموداری استفاده می‌کنند. این امر می‌تواند بر تصمیمات آنها برای خرید و فروش تأثیر گذاشته و بر عرضه و تقاضا اثر بگذارد.  

سخن پایانی

عرضه و تقاضا، عوامل موثر حاکم بر بازارهای مالی هستند. شناخت این اصول برای سرمایه‌گذاران، تاجران  و هر فردی که با دنیای اقتصاد سر و کار دارد؛ ضروری است. افراد حاضر در بازار با نظارت بر عرضه و تقاضا و آگاه ماندن از عوامل اثر گذار بر آنها می‌توانند تصمیمات آگاهانه‌تری گرفته و از پیچیدگی‌های بازارهای مالی باموفقیت عبور کنند. در این مقاله عرضه و تقاضا در بازارهای مالی را توضیح دادیم. اگر در این زمینه نظری دارید لطفا مطرح کرده و اگر در زمینه سرمایه گذاری در ارز دیجیتال و پیشگیری از ضررهای سنگین آن سوالی دارید، با پر کردن فرم کوچک زیر می توانید سوالات خود را از کارشناسان حرفه‌ای بینوست بپرسید.