تورم چیست؛ Inflation چگونه ایجاد می‌شود؟

تورم یک پدیده اقتصادی است که بر افراد، کسب و کارها و دولت‌های سراسر دنیا تأثیر می‌گذارد. تورم بر قدرت خرید و استاندارد زندگی یک ملت هم اثرگذار است. در این مقاله از سایت سرمایه گذاری ارز دیجیتال بینوست به سوال تورم چیست، پاسخ داده و علل و تأثیرات آن را بررسی می‌کنیم.

تعریف و مفهوم تورم

تورم (Inflation)، افزایش قیمت کالاها و خدمات طی مدت زمانی معین است که آن را می‌توان کاهش قدرت خرید طی زمان تعریف کرد.

نرخ تورم چیست؟

پس از پاسخ به سوال تورم چیست، نرخ تورم را بررسی می‌کنیم. نرخ تورم، ارزیابی این است که سطوح قیمتی کلی کالاها و خدمات در اقتصاد طی مدت زمانی خاص افزایش یافته‌اند و معمولا به عنوان درصد سالانه نمود پیدا می‌کند. این مفهوم، نرخی که با آن قیمت‌ها افزایش میابند را نشان می‌دهد.

بانک‌های مرکزی و دولت‌ها به دقت نرخ تورم را رصد نموده تا سلامت اقتصادی را ارزیابی کرده و برای سیاست پولی تصمیم بگیرند. نرخ تورم متوسط و پایدار معمولا ارتقاء ثبات اقتصادی و رشد را نشانه می‌گیرد.  

علت تورم چیست؟

شناخت دلایل تورم برای مدیریت تأثیر آن ضروری است. عوامل زیر از جمله عواملی هستند که به شروع تورم کمک می‌کنند.

• تورم ناشی از فشار تقاضا: این امر زمانی رخ می‌دهد که تقاضا برای کالاها و خدمات از عرضه فراتر می‌رود. زمانی که مصرف کنندگان و کسب و کارها به صورت جمعی، هزینه بیشتری را می‌پردازند؛ قیمت ها افزایش میابند. این امر معمولا به خاطر رشد اقتصادی، افزایش اعتماد مصرف کنندگان یا محرک‌های دولتی است.
• تورم ناشی از فشار هزینه: زمانی که هزینه تولید کالاها و خدمات افزایش میابد، کسب و کارها ممکن است آن هزینه‌ها را به صورت قیمت‌های بالاتر به دوش مصرف کنندگان بگذارند. عواملی مانند افزایش دستمزدها، هزینه‌های انرژی یا اختلال در زنجیره تأمین می‌توانند به تورم ناشی از فشار هزینه منجر شوند.
• تورم ساختاری: این تورم را تورم ناشی از دستمزد نیز می‌نامند. زمانی رخ می‌دهد که کارگران برای رسیدن به پای افزایش قیمت‌ها خواهان دستمزد بالاتر می‌شوند و کسب و کارها این افزایش دستمزد را در قالب قیمت‌های بیشتر به مصرف‌کنندگان واگذر می‌کند. یک چرخه مداوم از افزایش دستمزدها و قیمت ایجاد می‌کند.
• سیاست پولی: بانک‌های مرکزی، نقش مهمی را در کنترل تورم از طریق سیاست پولی ایفا می‌کنند. زمانی که یک بانک مرکزی، عرضه پول را بیش از حد افزایش دهد، این امر به تورم ناشی از فشار تقاضا منجر می‌شود. در مقابل، کاهش عرضه پول می‌تواند از شدت تورم کم کند.

اندازه گیری تورم

تورم معمولا با استفاده از شاخص‌های مختلف اندازه‌گیری می‌شود که شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) و شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) از جمله رایج‌ترین شاخص‌ها برای این کار هستند. شاخص قیمت مصرف‌کننده، میانگین تغییر قیمتی پرداخت شده توسط مصرف‌کنندگان برای سبد کالاها و خدمات و شاخص قیمت تولیدکننده، تغییرات هزینه‌های ورودی برای تولیدکنندگان را اندازه می‌گیرد.

رابطه نقدینگی و تورم

رابطه بین نقدینگی و تورم پیچیده است و می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلف قرار بگیرد. در کل افزایش نقدینگی در اقتصاد به عنوان نمونه از طریق سیاست‌های پولی بانک مرکزی می‌توانند به تورم کمک کنند. وقتی پول بیشتری در اقتصاد وجود دارد، مصرف کنندگان و کسب و کارها دسترسی راحت‌تری به اعتبار و وجوه خواهند داشت.

این امر می‌تواند هزینه و سرمایه را تحت تأثیر قرار داده و باعث افزایش فعالیت اقتصادی شود. عوامل دیگر مانند سود حاصل از افزایش بهره‌وری، شرایط اقتصادی جهانی و انتظارات مصرف‌کننده هم می‌توانند بر تورم اثر بگذارند.

تورم مثبت چیست؟

تورم مثبت به افزایش سطوح کلی قیمت کالاها و خدمات در اقتصاد طی زمان اشاره می‌کند. به عبارت دیگر، به صورت میانگین قیمت‌ها در حال افزایش و قدرت خرید یک ارز رو به کاهش هستند. بانک‌های مرکزی معمولا نرخ مثبت تورم ثابت و پایین را هدف قرار می‌دهند، زیرا می‌تواند نشانه اقتصادی سالم باشد و به تورم زدایی کمک کند و در نتیجه پیامدهای اقتصادی منفی خواهد داشت. تورم مثبت معمولا به عنوان افزایش درصد سالانه در شاخص قیمتی مصرف کننده یا سایر شاخص‌های تورمی ارزیابی می‌شود.

اثرات تورم

از جمله اثرات تورم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• اثر بر قدرت خرید: یکی از سریع‌ترین تأثیرات تورم، کاهش قدرت خرید است. با افزایش قیمت‌ها، با همان مقدار پول میتوان کالاها و خدمات کمتری را خرید که به کاهش استاندارد زندگی افراد و خانواده‌ها منجر می‌شود.
• نرخ‌ بهره و سرمایه: تورم می‌تواند بر نرخ‌های بهره تعیین شده توسط بانک‌های مرکزی اثر بگذارد. نرخ‌های بالای تورم معمولا به نرخ‌های بالای بهره منجر شده تا مخارج را کاهش دهند. این امر می‌تواند بر هزینه وام و بازده سرمایه‌ها اثر بگذارد. لازم است سرمایه‌گذاران تورم را دنبال کنند تا مطمئن شوند که بازده آنها از اثر فرساینده افزایش قیمت‌ها سریع‌تر است.
• عدم قطعیت: تورم، عدم قطعیت را به اقتصاد معرفی می‌کند. امکان دارد کسب و کارها، برنامه‌ریزی برای آینده را دشوار ببینند؛ زیرا در مورد قیمت‌ها و هزینه‌های آتی تردید دارند. این امر می‌تواند به بی ثباتی اقتصادی و کاهش سرمایه منجر شود.
• درآمدهای ثابت: افرادی که درآمدهای ثابت دارند مانند بازنشستگان به ویژه در معرض آسیب تورم قرار می‌گیرند. قدرت خرید آنها طی زمان کاهش میابد و حفظ کیفیت زندگی را دشوارتر می‌نماید.

انواع تورم

تورم می‌تواند به شکل‌های مختلف ظاهر شود که به شدت و طول مدت آن بستگی دارد. در بخش زیر انواع تورم را توضیح می‌دهیم.

• تورم خزنده: نرخ تورمی پایین و نسبتا پایدار و معمولا بین بازه 1 تا 3 درصد سالانه و در کل به صورت قابل مدیریت و حتی سالم برای اقتصاد است.
• تورم رونده: در این سناریو، نرخ تورم بین 3 تا 10 درصد در سال است. این نرخ می‌تواند قابل مدیریت باشد، اما نگرانی‌هایی درباره ثبات اقتصادی سیاسی ایجاد می‌کند.
• تورم سواره: زمانی که سرعت تورم افزایش یافته و به نرخ دو یا حتی سه برابری می‌رسد، به آن تورم سواره می‌گویند. این شرایط می‌تواند بسیار متحول کننده بوده و اعتماد به ارزی خاص را از بین برده و به از دست رفتن ارزش پس اندازها منجر شود.
• ابرتورم: ابرتورم، افراطی‌ترین نوع است که در آن قیمت‌ها معمولا به صورت روزانه سر به فلک می‌کشند. این امر می‌تواند از عواملی مانند تکثیر بیش از حد پول یا از دست دادن اعتماد به یک ارز ناشی شود. وایمار آلمان در دهه 1920 و زیمبابوه در اواخر دهه 2000 نمونه‌هایی از ابرتورم قابل توجه هستند.

تورم و سرمایه گذاری

سرمایه‌گذاران باید تورم را در حین تصمیم گیری‌های اقتصادی در نظر بگیرند. تورم، ارزش واقعی پول را از بین می‌برد. بنابراین لازم است که به دنبال سرمایه‌گذاری‌هایی باشید که از تورم سبقت بگیرند.

تورم و مذاکرات دستمزد

تورم می‌تواند بر مذاکرات دستمزد بین کارگران و کارفرمایان تأثیر بگذارد. کارگران معمولا به دنبال دستمزدهای بالا برای حفظ قدرت خرید خود هستند. از سوی دیگر امکان دارد کارفرمایان تمایلی به افزایش قابل توجه دستمزد نداشته باشند، زیرا این امر می‌تواند به هزینه‌های بالاتر تولید منجر شده و به تورم کمک کند. ایجاد تعادل بین دستمزد منصفانه و کنترل هزینه در این موقعیت ضروری است.

نقش انتظارات

انتظارات مربوط به تورم، عاملی مهم در شناخت و مدیریت تورم هستند. اگر افراد و کسب و کارها تورم بالا را انتظار داشته باشند، آنها ممکن است به گونه‌ای رفتار کنند که اوضاع را بدتر کند. به عنوان نمونه درخواست افزایش دستمزدها یا افزایش قیمت‌ها را داشته باشند. در مقابل اگر انتظار تورم پایین و ثابت را بکشند، این امر به تثبیت کردن فشارهای تورمی کمک می‌کند.

تورم زدایی و چالش‌ها

در حالی که تورم رایج‌ترین مسئله است، تورم‌زدایی یا کاهش پایدار در سطح کلی قیمت می‌تواند مشکل‌ساز باشد. تورم‌زدایی به کاهش هزینه‌های مصرف‌کننده منجر می‌شود، زیرا افراد خرید را با انتظار قیمت‌های پایین‌تر به تعویق می‌اندازند. بانک‌های مرکزی معمولا تورم‌زدایی را ریسکی برای رشد اقتصادی در نظر می‌گیرند و ممکن است برای مقابله با آن اقدام کنند.

سخن پایانی

در کل تورم، پدیده اقتصادی چندجانبه‌ای است که برای افراد، کسب و کارها و دولت‌ها اهمیت دارد. عوامل مختلف می‌توانند باعث تورم شوند از آن جمله میتوان به افزایش تقاضا، اختلال در عرضه و تغییر در سیاست پولی اشاره کرد. تورم بسته به نرخ و ثبات هم اثر مثبت و هم اثر منفی بر اقتصاد می‌گذارد. هدف بانک‌های مرکزی، مدیریت و کنترل تورم برای حف ثبات اقتصادی و اطمینان از قدرت خرید ارز خود است.

لازم است سرمایه‌گذاران به دنبال سرمایه‌گذاری‌هایی باشند که سود آنها از تورم سبقت بگیرد. در این مقاله سعی کردیم به سوال تورم چیست، پاسخ دهیم. در صورتی که به دنبال مشاوره ارز دیجیتال و پرسیدن سوالات خود درباره سرمایه گذاری در ارز دیجیتال هستید، با پر کردن فرم کوچک زیر از راهنمایی کارشناسان حرفه ای بینوست به صورت رایگان استفاده نمایید.