اتریوم تاریخی پرماجرا و طولانی دارد و توسعه و پیشرفتهای مثبتی داشته است. در اواسط سپتامبر 2022 مدل گواه اثبات سهام را جایگزین مدل گواه اثبات کار کرد. اتریوم وعده داد که رد پای انرژی خود و دفعات تراکنش در شبکه را کاهش و مقیاسپذیری را افزایش دهد. در اینجا بود که اتریوم 2 کلید خورد.
همه این تغییرات با نام اتریوم 2 انجام شدند که واژهای فراگیر بود که تکامل بعدی اتریوم به شبکهای با عملکرد بهتر و در دسترستر را توصیف میکرد. این اصطلاح اکنون قدیمی شده است چون جامعه بلاکچین این ارتقا را مرحلهای از رشد اتریوم دانسته که الزاماً چیز جدیدی نیست.
اتریوم 2 چیست؟
اتریوم 2 واژهای گسترده بود که برای دربرگرفتن تعدادی از اصلاحات بلاکچین اتریوم استفاده شد. در این اصلاحات اتریوم بسیاری از مشکلات فنی خود را برطرف کرد. با این حال نامی غیررسمی است و جامعه اتریوم آن را نامی معتبر برای بلاکچین و شبکه اتریوم نمیداند. بنیاد اتریوم ترجیح میدهد که نسخه به روزرسانی شده بلاکچین را اتریوم بخواند. بدین صورت که لایه اجماع را اتریوم 2 و لایه اجرا را اتریوم 1 مینامد.
چندین سال است که توسعه دهندگان اتریوم در حال شکل دادن به آن هستند پس این به روزرسانی، رویکردی اتفاقی نبود. اما با راه ندازی بیکن چین (Beacon Chain) در دسامبر 2020 به صورت رسمی آغاز به کار کرد که به اتر، توکن بومی شبکه اتریوم اجازه میداد که استیک شود. فرآیند استیکینگ شامل این موارد میشود: قفل کردن توکنها، محافظت از آنها در مقابل مورد استفاده قرار گرفتن که در عوض امتیاز شرکت در اجماع و توافق در شبکه و اقدامات اعتبارسنجی هستند. افرادی که اتر استیک میکنند، از طریق کارمزد پرداخت شده در اتر پاداش دریافت میکنند.
سه فاز اتریوم 2
اتریوم 2 در سه فاز راهاندازی میشود که به صورت زیر هستند:
- فاز صفر- بیکن چین (Beacon chain)- در سال 2020 تکمیل شد
- فاز 1- مرج (Merge)- در سپتامبر سال 2022 تکمیل شد
- فاز 2- شاردینگ (Sharding)
فاز صفر: بیکن چین
بیکن چین در اول سپتامبر 2020 راهاندازی شد و گواه اثبات سهام را به اکوسیستم اتریوم معرفی کرد. هدف بیکن چین هماهنگ کردن شبکه اتریوم و عمل به عنوان لایه اجماع است. بیکن چین تصادفی بودن اثبات سهام را موجب میشود. همچنین مقدمهای برای فازهای بعدی همچون شاردینگ است.
فاز 1: مرج
فاز مرج اتریوم در 15 سپتامبر 2022 تکمیل شد. در این فاز بیکن چین فاز صفر با شبکه اصلی اثبات کار یعنی لایه اجرا که قبلاً اتریوم 1 نام داشت، ادغام و ترکیب شد. بعد از اتمام مرج یا ادغام، اتریوم 1 و 2 به شبکه یکسانی تبدیل شدند که از کوین اتر یکسانی استفاده میکردند. مرج به این خاطر اهمیت دارد که مکانیسمهای اجماع را تغییر داد. این کار را میتوان با تغییر موتور خودرو از حالت گازی به موتور الکتریکی دانست درحالی که خودرو هنوز در حال حرکت است.
از آنجایی که دیگر به ماینرهای ارز دیجیتال که مقدار زیادی برق مصرف میکنند، نیازی نبود؛ مرج باعث شد شبکه اتریوم در مصرف انرژی صرفهجویی کند. تخمین زده شده که 99/988 درصد مصرف انرژی برای به کار افتادن شبکه کاهش داشته است. این بدان معناست که نودهای کنونی استیکینگ اتریوم به طرز شگفتآوری در مصرف انرژی صرفهجویی میکنند. این مرحله سنگ بنای به روزرسانی های بعدی مقیاسپذیری اتریوم همچون شاردینگ را گذاشت.
فاز 2: شاردینگ
در این مرحله شاردینگ به شبکه اتریوم وارد میشود.
شاردینگ یعنی پایگاه داده به صورت افقی تقسیم ندی یا تکه تکه میشود تا بار شبکه توزیع شود. شاردینگ با رول آپ لایه 2 خوب کار میکند. این امر سنگینی مدیریت بار و حجم عظیم دادهها را در کل شبکه اتریوم تقسیم میکند. بنابراین سرعت شبکه زیاد میشود.
چرا اتریوم 2 رخ داد؟
این نسخه از به روزرسانی اتریوم پیچیده بود اما شبکه به چند دلیل به آن نیاز داشت. شبکه اتریوم دچار محدودیتهای فنی بود از جمله تراکم شبکه، مقیاسپذیری و قابلیت دسترسی.
اگر قرار باشد اتریوم بیشتر مورد پذیرش قرار گیرد، اصلاحات نام برده شده در بالا الزامی هستند. اتریوم جایی است که بسیاری از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز و برپایه قرارداد هوشمند در حوزههای مالی، املاک و مستغلات، زنجیره تأمین و نظارت و غیره در آن قرار دارند. اما برای این که در تمام صنایع و برای همه کاربردها مقیاسپذیری داشته باشد، لازم بود بلاکچین تراکنشهای شبکه را در مقیاسی بسیار گستردهتر مدیریت کند.
اتریوم 2 چه تغییراتی را به همراه آورد؟
شبکه اتریوم به خاطر حجم فعالیتها در این بلاکچین در تگنا بود. به عنوان نمونه گس فی یا کارمزد گسی که به ماینرها بابت کارشان پرداخت میشد، به صورت فوق العادهای به سطوح بالا میرسید. بعد از انجام به روزرسانی، کارمزدها بهتر شدند چون ولیدیتورها استیکینگ اتر خود را آغاز کردند.
هر فردی میتواند هر مقدار اتر را که بخواهد با ملحق شدن به یک استخر یا قرار دادن آنها در صرافی استیک کند.
گواه اثبات سهام از گواه اثبات کار سریعتر و بیشتر با محیط زیست سازگار است. به این دلیل است که گواه اثبات سهام حالت رقابتی ندارد که کدام ماینر زودتر به راه حل هش بلاک میرسد که همین امر انرژی زیادی لازم داشت. در عوض پروتکلهای شبکه به صورت تصادفی انتخاب میکنند که کدام نودها یا گرهها تراکنشها را اعتبارسنجی و بلاکهای جدید را باز کنند.
از مارس 2023 این شبکه در حال مدیریت حدود 12 تراکنش در هر ثانیه است اما توسعه دهندگان هنوز وعده میدهند که در آینده قادر خواهد بود که 100 هزار تراکنش در هر ثانیه را مدیریت کند.
این مقدار مقیاسپذیری که برای تعداد گستردهای از کاربردهای بلاکچین ضروری است، با به روزرسانی دوباره این بلاکچین محقق خواهد شد. این شبکه از شاردینگ استفاده خواهد کرد که جایگزین رول آپ (Rollup) و نمونهگیری دادههای توزیع شده خواهد شد. رول آپها باعث افزایش حجم غیرمتعارف بلاکچین میشوند. در نتیجه این شبکه را کند کرده یا باعث میشوند که عملگرهای نودها یا گرهها به دستگاههای قدرتمندتری نیاز داشته باشند.
آیا اتریوم 2 باعث بی ارزش شدن اتریوم میشود؟
بدون شک اتریوم 2 مهمترین تغییری بوده که تاکنون در این شبکه رخ داده است. اتریوم 2 سکوی پرتابی است که اتریوم به وسیله آن در آینده به راحتی اپلیکیشنها را مدیریت میکند و برای عموم در دسترستر میشود. این تحول در 15 سپتامبر 2022 رخ داد و با این که در آن زمان قیمتها در بازار افت کرده بودند، تأثیر زیادی بر قیمت اتریوم نگذاشت.
اتریوم چه مقدار انرژی را صرفهجویی خواهد کرد؟
پس از تغییر گواهیهای اتریوم، مصرف انرژی در شبکه اتریوم تا 99/95 درصد کاهش یافت. این امر بدان معناست که استیکینگ از ماینینگ ارز دیجیتال کارآمدتر است.
آیا اتریوم از بیت کوین سبقت میگیرد؟
بیت کوین به عنوان روشی برای پرداخت طراحی شده و هنوز محبوبترین ارز دیجیتال است. اتریوم پلتفرمی جهانی و مقیاسپذیر است که سایر توسعه دهندگان از آن برای طراحی پروژههای مربوط به بلاکچین استفاده میکنند. اتر که توکن بومی آن است برای پرداخت کارمزد تراکنشها به کار میرود و در بازار نیز ارزش دارد. اگر این سؤال به ارزش بازار مربوط باشد، سخت میتوان گفت که کدام یک از این دو باقی خواهد ماند یا در نهایت بیشترین قیمت را خواهند داشت. همچنین سخت است که تعیین کرد کدام بلاکچین بیشترین موارد استفاده، توسعه دهنده و کاربران نهایی را خواهد داشت.
سخن پایانی
اتریوم با گواه اثبات سهام بزرگترین تحول خود در تاریخش را کامل کرده است. اما باید خاطر نشان کرد که انتقال به گواه اثبات سهام فرصت شگفتانگیزی برای سرمایهگذاری یا ارزشی جدید را برای ارز دیجیتال به ارمغان نیاورد. فقط این بلاکچین را برای شیوه جدیدتر انجام کارها تغییر داد.
بنیاد اتریوم این تغییر را چنین توصیف کردند: تصور کنید که اتریوم فضاپیمایی است که کاملاً برای یک سفر بین ستارهای آماده نیست. این جامعه با بیکن چین، موتوری جدید و بدنهای سخت ساخته است. بعد از انجام آزمایشات زمانش رسیده که موتور جدید را برای سفر جایگزین کرد. این تغییر اعمال شد و توسعه دهندگان هنوز برای گام برداشتن به سوی نسخه نهایی کار میکنند البته اگر نسخه نهایی وجود داشته باشد.
در بخش کامنتها پذیرای نظرات و سوالات شما عزیزان هستیم.