استیبل کوین چیست و چرا به وجود آمد؟ قبل از پاسخ به این سؤال لازم است که اشاره کنیم یکی از نگرانی‌های رایج افرادی که می‌خواهند وارد بازار کریپتو یا ارز دیجیتال شوند، نوسانات شدید ارزهای دیجیتال است. با این که می‌توان سود خوبی از ارزهای دیجیتال به دست آورد اما ریسک ضرر هم وجود دارد. استیبل کوین‌ها امکانی به وجود آورده‌اند که افراد در بازار ارز دیجیتال بتوانند حتی با وجود نوسانات سرمایه خود را حفظ کنند. در این مقاله از بینوست، به چیستی و چگونگی عملکرد استیبل کوین‌ها می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
استیبل کوین چیست؟
واژه استیبل (stable) در زبان انگلیسی به معنای ثابت یا پایدار است. استیبل کوین‌ها را به ارز دیجیتال با ارزش ثابت یا ارز دیجیتال پایدار هم می‌شناسند.
استیبل کوین‌ها (Stable Coin) نوعی کریپتوکارنسی یا رمزارز هستند که نسبت به قیمت بیت کوین و سایر رمزارزها در بازار ارز دیجیتال، ثبات قیمت دارند. برای این که ارزش و قیمت آنها ثابت بماند، با دارایی‌هایی مانند ارزهای فیات، کالا، فلزات قیمتی و غیره پشتیبانی می‌شوند. یعنی ارزش‌گذاری آنها به ارزش دارایی‌های دیگر گره می‌خورد یا به اصطلاح، دارای وابستگی قیمت یا پگ به دارایی دیگری هستند. برای مثال استیبل کوینی که پشتوانه‌اش دلار آمریکاست، یک دلار ارزش دارد.
استیبل کوین‌ها در بستر بلاکچین ایجاد می‌شوند و آنها را می‌توان همچون رمزارزهای دیگر خرید و فروش یا با رمزارزهای دیگر مبادله کرد. استیبل کوین را می‌توان پلی بین رمزارزهای بازار ارز دیجیتال و ارز فیات دولت‌ها دانست.
بیشتر بخوانید: ارز فیات چیست
چرا استیبل کوین‌ها به وجود آمدند؟
یکی از ضعف‌های بازار ارز دیجیتال این بود که قیمت بیت کوین و سایر رمزارزها در آن نوسانات شدیدی داشتند. پس نیاز به ارزی که قیمتش ثابت و از نوسانات بازار دور باشد احساس می‌شد.
استیبل کوین‌ها خلق شدند تا نوسانات بازار را کاهش دهند، تریدرها به خاطر نوسانات دچار ضررهای زیاد نشوند و در بازار ارزهای دیجیتال ثبات را احساس کنند.
به عنوان مثال زمانی که بازار پر از نوسان است، تریدرها یا سرمایه‌گذاران می‌توانند دارایی‌های خود را به استیبل کوین تبدیل کنند. در اینصورت از ضرر جلوگیری می‌شود، ارزش دارایی آنها هم حفظ می‌گردد و دارایی از دست نمی‌رود.
دلیل دیگری که استیبل کوین‌ها به وجود آمدند، پرداخت بابت کالا یا خدمات است. از بیت کوین و سایر رمزارزها برای پرداخت بهای کالا یا دستمزد یا خدمات نمی‌توان استفاده کرد. دلیلش این است که ارزش آنها در بلندمدت ثابت نمی‌ماند. پس احتمال دارد فردی که آنها را دریافت کرده است ضرر کند. به عنوان مثال اگر فرد در عوض حقوقش بیت کوین بگیرد، احتمال دارد که قیمت بیت کوین‌های او ناگهان سقوط کند و حقوقش را از دست بدهد. البته این احتمال هم وجود دارد که قیمت بیت کوین‌هایش چند برابر شود.
همچنین اگر خریداری بخواهد با بیت کوین کالایی ارزان بخرد، باید کارمزدی بالا پرداخت کند که به صرفه نیست؛ کارمزد معاملات بیت کوین نسبتاً زیاد است.
پس استیبل کوین‌ها به وجود آمدند تا علاوه بر کاهش نوسانات بازار ارز دیجیتال و فراهم کردن اطمینان خاطر برای سرمایه‌گذاران و حفظ سرمایه آنها، نقدینگی لازم برای معامله را هم ایجاد کنند.
برخی از کسب و کارها و تجارت‌های آنلاین این امکان را فراهم می‌کنند که بتوان با استیبل کوین‌ها کالا و خدمات را خرید و فروش کرد. با وجود استیبل کوین‌ها می‌توان قدرت خرید را حفظ کرد.
در واقع نقش استیبل کوین‌ها مانند ارز فیات در دنیای واقعی است. استیبل کوین‌ها را می‌توان نوعی پول دانست که می‌توان آن را بدون نیاز به واسطه و مقتضیات حساب بین‌المللی سریع به هر جای دنیا انتقال داد. بنابراین ممکن است استیبل کوین‌ها رویای جایگزین کردن ارز فیات کشورها با ارز دیجیتال را محقق کنند.
قیمت استیبل کوین‌ها نسبت به بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال پایدارتر است. اما استیبل کوین‌ها با هم اختلاف دارند. بعضی از استیبل کوین‌ها پایدارتر و قابل اطمینان‌تر هستند.
انواع استیبل کوین
استیبل کوین‌ها جهت ثبات قیمت، پشتوانه دارند. اما استیبل کوین‌هایی هم وجود دارند که پشتوانه ندارند و الگوریتم‌ها هستند که ارزش آنها را ثابت نگه می‌دارند. در ادامه، انواع استیبل کوین‌ها را بررسی می‌کنیم.
- استیبل کوین‌هایی که پشتوانه فیات دارند.
- استیبل کوین‌هایی که پشتوانه کالا دارند.
- استیبل کوین‌های بی پشتوانه‌ای که با الگوریتم‌ها صادر و تنظیم می‌شوند.
- استیبل کوین‌هایی که براساس متمرکز یا غیرمتمرکز بودن ایجاد شده‌اند.
استیبل کوین با پشتوانه ارز فیات
پشتوانه این استیبل کوین‌ها، ارز فیات هر کشوری می‌تواند باشد اما دلار آمریکا بیشتر رایج است. از جمله ارزهایی که پشتوانه فیات دارند، به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
- با پشتوانه دلار آمریکا: USDT، BUSD، TrueUSD، GUSD، USDCoin ،Pax Dollar
- با پشتوانه پوند بریتانیا: BGBP
- با پشتوانه یورو: EURS، EURt
- با پشتوانه لیر ترکیه: BiLira
ارز دیجیتال پایدار با پشتوانه کالا
این کوین‌ها به ارزش دارایی‌های فیزیکی وابسته هستند یا پگ می‌شوند. از جمله این کالاها می‌توان به فلزات با ارزشی چون طلا، فلزات صنعتی، نفت خام، املاک و مستغلات و غیره اشاره کرد. با استفاده از این استیبل کوین‌ها سرمایه‌گذاران می‌توانند بدون دغدغه‌های مربوط به نگهداری و امنیت کالای فیزیکی، بر این کالاها سرمایه‌گذاری کنند.
از جمله توکن‌های این دسته می‌توان به Digi Gold، CACHE Gold، تتر گلد (XAUt) و پکس گلد (PAXG) اشاره کرد که توکن‌هایی با پشتوانه طلا هستند. توکن Tiberius با ترکیبی از پشتوانه فلزات گرانبها نیز در دسته استیبل کوین‌هایی با پشتوانه کالاست.
استیبل کوین با پشتوانه ارز دیجیتال
سایر ارزهای دیجیتال پشتوانه این استیبل کوین‌ها هستند. از آنجایی که بقیه ارزهای دیجیتال نوسانات زیادی دارند، تعداد ارزهای دیجیتالی که برای ایجاد این استیبل کوین‌ها استفاده می‌شوند از تعداد استیبل کوین‌هایی که ضرب و صادر می‌شوند، بیشتر است.
به طور مثال برای تولید 2000 دلار استیبل کوین با پشتوانه اتر، 3000 دلار اتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
استیبل کوین‌های الگوریتمی
این نوع استیبل کوین‌ها پشتوانه‌ای ندارند و از طریق الگوریتم عرضه و با تقاضای بازار تنظیم می‌شوند. از جمله این استیبل کوین‌ها می‌توان امپل فورث (AMPL) را نام برد.
به تازگی استیبل کوین‌هایی در این دسته به وجود آمده‌اند که هم به وسیله الگوریتم تنظیم می‌شوند و هم پشتوانه دارند.
ارز دیجیتال پایدار براساس متمرکز یا غیرمتمرکز بودن
برخی از استیبل کوین‌ها را نهادی مرکزی ایجاد می‌کند و پشتوانه‌ای برای آنها در نظر می‌گیرد. البته این احتمال وجود دارد که این نهادها دارایی کاربران را کنترل کنند. در استیبل کوین‌های غیرمتمرکز نهادی بر آنها نظارت نمی‌کند.
از استیبل کوین‌های متمرکز می‌توان به تتر، یو اس دی کوین و دلار بایننس اشاره کرد. دای هم نمونه‌ای از استیبل کوین‌های غیرمتمرکز است.
مزایای استیبل کوین‌ها
- کاربران می‌توانند به راحتی و در سریع‌ترین زمان ممکن و بدون نیاز به حساب بین‌المللی، وجوه خود را به سراسر دنیا ارسال کنند.
- با استیبل کوین‌ها، انتقال پول به صورت همتا به همتا انجام می‌شود.
- هزینه انتقال پول کاهش پیدا می‌کند.
- به این دلیل که برخی از استیبل کوین‌ها به احراز هویت نیاز ندارند، فرد می‌تواند ناشناس بماند و حریم خصوصی‌اش حفظ شود.
- ریسک نرخ تبدیل و زیان را کاهش می‌دهند.
- نقدینگی یا قدرت نقدشوندگی را افزایش می‌دهند.
- بیشتر آنها توسط دارایی فیزیکی پشتیبانی می‌شوند.
- طلا و ارز فیات را می‌توان با آنها خرید.
- افراد سفته باز نمی‌توانند تأثیر آنچنانی بر استیبل کوین‌ها بگذارند.
معایب استیبل کوین‌ها
- در استفاده از استیبل کوین‌هایی که ذخایرشان توسط نهاد یا شخص ثالثی نگهداری می‌شوند، ریسک شخص ثالث به وجود می‌آید. مثلاً بانک ممکن است مورد سرقت قرار بگیرد یا ورشکسته شود.
- ممکن است افراد استیبل کوین‌ها را به سیستم مالی سنتی ترجیح دهند. بنابراین برخی از قانونگذاران برای حفظ سیستم مالی سنتی ممکن است قوانینی را وضع کنند که بر استیبل کوین‌ها اثر بگذارند. برای مثال، بانک مرکزی هر کشوری به دنبال این است که ارز دیجیتال پول رایج خود را ایجاد کند که به آن CBDC یا ارز دیجیتال بانک مرکزی می‌گویند. بنابراین این ارزها ممکن است بر فعالیت استیبل کوین‌ها تأثیر بگذارند.
- اگر نقدینگی بازار استیبل کوین‌ها کم شود، وابستگی قیمت آن از بین می‌رود و قیمتش افت می‌کند. در نتیجه سرمایه‌گذاران به خاطر ترس استیبل کوین‌های خود را می‌فروشند. پس در اثر این عمل و واکنش از سوی سرمایه‌گذاران قیمت استیبل کوین دچار افت بیشتری می‌شود و حتی سقوط می‌کند. به این امر چرخه مرگ می‌گویند. آنچه برای توکن لونا رخ داد، شاهدی بر این اتفاق است.
- اگر بازار ارز دیجیتال از بین برود، سرمایه‌گذاری‌های انجام شده روی استیبل کوین‌ها هم از دست می‌رود.
- ممکن است استیبل‌های الگوریتمی را تحریف و دستکاری کنند.
- استیبل کوین‌هایی که پشتوانه ارز فیات دارند، ممکن است تحت تأثیر قوانین مربوط به این ارز قرار بگیرند.
بهترین استیبل کوین کدام است؟
نمی‌توان دقیقاً گفت که کدام استیبل کوین موجود در بازار ارز دیجیتال از همه بهتر است؛ زیرا هر کاربری هدف خاص و سرمایه‌گذاری خاصی مد نظرش است. ممکن است استیبل کوینی که برای فردی بهترین عملکرد را دارد، برای فرد دیگر بدترین استیبل کوین محسوب شود.
معرفی استیبل کوین تتر و دای
در ادامه، دو استیبل کوین معروف و کاربردی به اختصار معرفی شده‌اند.
ارز دیجیتال تتر
تتر (USDT) یکی از پرکاربردترین رمزارزها در سراسر جهان است. ارزش هر تتر معادل یک دلار آمریکاست. به تتر دلار دیجیتال هم می‌گویند. پشتوانه تتر اوراق بهادار تضمین شده هم می‌تواند باشد.
یکی از دلایل شهرت تتر این است که تاکنون توانسته ثباتش را در بازار حفظ کند. سرمایه‌داران زمانی از تتر استفاده می‌کنند که احتمال می‌دهند بازار دچار افت قیمت شود. بنابراین با تبدیل سرمایه خود به تتر، اصل سرمایه را از سقوط قیمت حفظ می‌کنند. برخی از افراد نیز برای حفظ ارزش سرمایه خود آن را به تتر تبدیل می‌کنند.
بیشتر بخوانید: تتر چیست
ارز دیجیتال دای
ارز دیجیتال دای (DAI) استیبل کوینی غیرمتمرکز است که ارزشش با دلار نسبت 1 به 1 دارد و معادل یک دلار آمریکاست. ارزش و قیمت دای را قراردادهای هوشمند ثابت نگه می‌دارند. دای امکان وام دادن، وام گرفتن و معامله را فراهم کرده است.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم به صورت کلی به بررسی استیبل کوین بپردازیم. استیبل کوین‌ها انواع مختلفی دارند که با توجه به کارکرد و هدف خود می‌توانید آنها را انتخاب کنید.
در صورتی که به سرمایه‌گذاری و بالا بردن ارزش سرمایه خود در بازار ارزهای دیجیتال علاقمند هستید، می‌توانید به صورت رایگان از مشاوره کارشناسان بینوست استفاده کنید. برای دریافت مشاوره رایگان در مورد ارزهای دیجیتال به بخش درخواست مشاوره سرمایه گذاری ارز دیجیتال مراجعه کنید.