تفاوت تراکنش آنچین (On-Chain) و آفچین (Off-Chain) چیست؟

تراکنش آنچین و آفچین به چه معناست؟ تفاوت تراکنش آنچین و آفچین چیست؟ در این مقاله از بینوست به این سؤالات پاسخ می‌دهیم.

اگر با مفهوم بلاکچین آشنایی ندارید، بهتر است ابتدا مقاله بلاکچین چیست را بخوانید.

تراکنش آفچین چیست؟

تراکنش آفچین یا برون زنجیره‌ای (Off-Chain)، معامله‌ای است که در شبکه بلاکچین اصلی رخ نمی‌دهد و تراکنش‌ها سریع‌تر از تراکنش‌های آنچین انجام می‌شوند. دلیلش این است که تراکنش‌های آنچین در بلاکچین ثبت شده و قبل از کامل شدن به تأیید شبکه نیاز دارند.

تراکنش آفچین می‌تواند با توافق طرفین تأیید شود یا از یک واسطه ثالث مانند راه حل لایه دو مثل شبکه لایتنینگ استفاده کنند تا قانونی بودن تراکنش یا معامله را تأیید کند.

مزایای تراکنش آفچین

• از آنجایی که در شبکه بلاکچین انجام نمی‌شوند و به اعتبارسنجی شبکه نیازی ندارند، کارمزد شبکه به آنها تعلق نمی‌گیرد.
• سریع انجام می‌شوند و لگ یا زمان تأخیر آنها کمتر است.
• چون خارج از شبکه صورت می‌گیرد، کاربران می‌توانند بیشتر ناشناس بمانند.
• از راه حل لایه 2 استفاده می‌کند تا سرعت و کارآمدی تراکنش‌ها را بهبود دهد.
• یکی از مهمترین مزایای تراکنش‌های آفچین این است که مقیاس پذیری شبکه و در نتیجه سرعت انجام تراکنش‌ها را افزایش داده و از حجم شبکه کم می‌کنند.

نمونه‌هایی از پروتکل‌های آفچین

شبکه لایتنینگ (Lightening Network)

شبکه لایتنینگ پروتکلی لایه 2 است که در بلاکچین بیت کوین ساخته شده است. این شبکه امکان انجام تراکنش‌های سریع و ارزان را فراهم می‌کند.

شبکه لیکوئید (Liquid Network)

شبکه لیکوئید یک پروتکل سایدچین یا جانبی است یعنی که داده‌ها در بلاکچین بیت کوین ذخیره شده اما به صورت مستقل پردازش می‌شوند. این شبکه نیز مانند شبکه لایتنینگ در بلاکچین بیت کوین ساخته شده و امنیت و حریم خصوصی را فراهم می‌کند. این شبکه از بلاکچین اصلی ارزان‌تر و سریع‌تر و محرمانه است. تنها تفاوت این شبکه این است که غیرمتمرکز و قانون گذاری شده است.

خدمات حضانت یا نگهداری

این خدمات مربوط به شخص ثالث هستند که توکن‌های سرمایه‌گذاران نهادی را که بیت‌کوین‌های زیادی را تراکنش می‌کنند، نگه داشته و از آنها محافظت می‌کنند. توکن‌ها را می‌توان از طریق کیف پول و کلید خصوصی هم نگهداری کرد ولی این دو از خطا مبرا نیستند.

تراکنش آنچین چیست؟

تراکنش آنچین یا درون زنجیره‌ (اOn-chain) برخلاف تراکنش آفچین در شبکه اصلی بلاکچین انجام شده و در دفتر کل شبکه بلاکچین ثبت می‌شود.

از آنجایی که افراد حاضر در شبکه یعنی نودها و کامپیوترها باید با مکانیسم اجماع این تراکنش را تأیید کنند، سرعت شبکه پایین می‌آید. دو نمونه از مکانیسم‌های اجماع در این مورد عبارتند از مکانیسم اثبات سهام و مکانیسم اثبات کار.

مزایای تراکنش‌های آنچین

• امن و شفاف هستند
• کسی نمی‌تواند این تراکنش‌ها را تغییر دهد یا برگرداند

توضیح کامل تفاوت تراکنش آنچین و آفچین

اگر بلاکچین را یک فضای ابری در نظر بگیریم که معاملات در آن ذخیره می‌شوند، تراکنش‌های آنچین را می‌توان همچون بخش عمومی این فضا و تراکنش‌های آفچین را بخش خصوصی آن در نظر گرفت. یعنی داده‌های آنچین برای عموم قابل مشاهده و داده‌های آفچین برای آن‌ها غیرقابل دسترس و به صورت خصوصی هستند. اکنون تفاوت تراکنش آنچین و آفچین را در قسمت‌های زیر به صورت کامل شرح می‌دهیم.

روند انجام تراکنش‌ها

تراکنش‌های آنچین در دفتر کل بلاکچین ذخیره و ثبت می‌شوند. افراد حاضر در شبکه بلاکچین یعنی نودها و کامپیوترها با مکانیسم‌های اجماعی مانند اثبات سهام و اثبات کار این تراکنش‌ها را تأیید می‌کنند. اثبات کار برای اعتبارسنجی و تأیید تراکنش‌ها و اضافه کردن بلاک به زنجیره بلاکچین، قدرت محاسباتی زیادی را مصرف می‌کنند. صرف مقادیر زیاد قدرت محاسباتی، مصرف انرژی را افزایش داده و محیط را بسیار آلوده کرده و روند گرمایش زمین را سرعت می‌بخشد.

اما تراکنش‌های آفچین در خارج از شبکه بلاکچین صورت می‌گیرند. این تراکنش‌ها با توافق افراد یا از طریق واسطه‌ای مانند راه حل لایه دو تأیید می‌شوند.

سرعت تراکنش‌ها و هزینه‌ها

از آنجایی که باید چندین نود تراکنش‌های آنچین را اعتبارسنجی و تأیید کنند، در صورتی که تراکنش‌های زیادی در صف باشند، تأیید هر کدام از آنها مدتی طول می‌کشد. حجم بالای تراکنش‌ها و معاملات، ترافیک شبکه را افزایش می‌دهد. برای اینکه ماینر را تشویق کنید که تأیید تراکنش شما را در اولویت بگذارد، باید کارمزد تراکنش بیشتری بپردازید. هرچه کارمزد پرداختی شما بیشتر باشد، تراکنش شما سریع‌تر انجام می‌شود.

این امر در تریدهای کوچک‌تر که خود مقدار مورد معامله از کارمزد کمتر می‌باشد، مسئله‌ساز است. از آنجایی که تراکنش‌های آفچین به تأیید چند نود یا گره نیازی ندارند، به فوریت انجام می‌شوند. همچنین به خاطر نبود ماینرها، هزینه‌های مربوط به تراکنش ندارند.

امنیت و شفافیت

از آنجایی که تراکنش‌های آنچین به صورت زمانی ثبت می‌شوند، کسی نمی‌تواند آنها را تغییر دهد یا برگرداند در نتیجه ایمنی و شفافیت بالایی دارند. اما در تراکنش‌های آفچین سطح امنیت به نوع تأیید تراکنش بستگی دارد. به عنوان نمونه اگر از راه حل لایه 2 مثل شبکه لایتنینگ استفاده کنید، یک کانال جانبی بین طرفین حاضر ایجاد می‌شود. بعد از اتمام تراکنش، کانال بسته می‌شود و تراکنش می‌تواند در بلاکچین اصلی ثبت شود.

شفافیت بالاتر تراکنش‌های آنچین به قیمت کاهش گمنام بودن تمام می‌شود. به این دلیل که جزئیات این تراکنش‌ها در دفتر کل توزیع شده عمومی به صورتی ایمن ذخیره می‌شوند، امکان تشخیص طرفین حاضر در تراکنش یا معامله وجود دارد.

اما تراکنش‌های آفچین در دسترس همه قرار ندارند و حریم خصوصی بیشتری را ایجاد می‌کنند. حتی تراکنش‌های آفچینی که راه حل لایه دو را به کار می‌برند و سابقه‌ای بر بلاکچین اصلی به جای می‌گذارند تا زمانی که زنجیره بسته است، رمزنگاری شده و در دسترس نیستند. در نتیجه طرفین ناشناس می‌مانند.

تفاوت تراکنش آنچین و آفچین به صورت خلاصه

• در تراکنش‌های آنچین برای تأیید تراکنش‌ها از مکانیسم‌های اجماع استفاده می‌کنند و تراکنش‌های آفچین با موافقت طرفین یا استفاده از واسطه‌ای ثالث مثل راه حل لایه دو تأیید می‌شوند.
• تراکنش آفچین از تراکنش آنچین سریع‌تر هستند و کارمزد شبکه شامل این تراکنش نمی‌شود.
• تراکنش‌های آنچین نسبت به آفچین امن‌تر و شفاف‌تر هستند.

برای معاملات خود از کدام تراکنش استفاده کنم؟ آنچین یا آفچین؟

انتخاب هرکدام از این روش‌ها به اولویت‌های شما بستگی دارد. بهتر است برای تراکنش‌های بیشتر از روش آفچین استفاده کنید. همچنین اگر سرعت انجام تراکنش‌ها و حذف کارمزد تراکنش شبکه اهمیت دارد نیز این روش را به کار برید. اگر هدفتان تراکنشی امن و قابل اثبات در بلاکچین است، روش آنچین گزینه مناسبی برای شماست.

سخن پایانی

اکنون که با تفاوت تراکنش آنچین و آفچین آشنا شدید، اگر در این زمینه برایتان سوالی پیش آمده در بخش نظرات مطرح کنید.