هویت دیجیتال چیست؟ آشنایی با Digital Identity

در دنیای ارتباطات، مفهوم هویت دیجیتال به جنبه ضروری زندگی تبدیل شده است. از دسترسی به خدمات آنلاین گرفته تا ایمن کردن اطلاعات شخصی، درک هویت دیجیتال و نحوه عملکرد آن برای افراد و کسب و کارها به یک اندازه مهم است. در این مقاله از بینوست به هویت دیجیتال چیست، اهمیت و چالش‌ها و مزایای آن می‌پردازیم.

هویت دیجیتال چیست؟

هویت دیجیتال (Digital Identity) اطلاعات و داده‌هایی است که هویت فرد را در دنیای مجازی تعیین می‌کنند. به بیان ساده‌تر نمود الکترونیکی یک فرد است که برای دسترسی به خدمات آنلاین، خرید کردن و تعامل با سایرین در پلتفرم‌های دیجیتال به کار می‌رود. هویت دیجیتال هم می‌تواند اطلاعات شخصی و هم رفتار فرد در اینترنت را شامل شود. همچنین می‌توان آن را مجموعه‌ای از اطلاعات درباره فرد، سازمان یا دستگاه الکترونیکی دانست که به صورت آنلاین وجود دارند.

تعریف هویت دیجیتال از زبان کارشناسان

هویت دیجیتال را می‌توان حضور دیجیتالی فرد تعریف کرد. به طور خاص می‌توان آن را مجموعه‌ای از ویژگی‌های ثبت شده دیجیتالی مانند نام، تاریخ تولد و جنسیت به همراه اوراق هویتی دانست که به یک شناسه منحصر به فرد مرتبط هستند.

هویت دیجیتال چه چیزهایی را شامل می‌شود؟

هویت دیجیتال را زمانی می‌توان اوراق هویتی دانست که شرایط زیر را داشته باشد.

• فرد تنها یک هویت داخل سیستم داشته باشد.
• فرد آگاه است که اطلاعاتش ثبت می‌شوند.
• هویت، بررسی و احراز هویت و تأیید می‌شود تا براساس استانداردهای دولت و بخش خصوصی و قوانین باشد.
• فرد اطمینان یابد که داده‌هایش ایمن و در دسترس وی قرار دارند

برخلاف هویت کاغذی، هویت دیجیتال می‌تواند یک فرد را از راه دور از طریق کانال‌های دیجیتال احراز هویت کند. این هویت می‌تواند فعالیت‌های آنان را ردیابی کرده و اطلاعاتی مانند داده‌های شخصی، رفتار و تعاملات را جمع‌آوری کند. اگر از دید شخصی بخواهیم نگاه کنیم، هویت دیجیتال شبیه به هویت فیزیکی و خصوصیات برجسته فرد است. بنابراین لازم است افراد بتوانند در مورد اینکه هویت دیجیتالی آنها چیست، تصمیم بگیرند و کنترل داشته باشند بر آنچه که می‌خواهند به اشتراک بگذارند.

انواع هویت‌های دیجیتال

بسته به فعالیتی که فرد می‌خواهد انجام دهد به ID یا هویتی متفاوت نیاز دارد. اگرچه هدف، عناصر داده‌ها و شرایط متفاوتند اما همه ID ها یک نقطه اشتراک دارند و آن کد عددی یا ترکیبی از عدد و حروف است که به عنوان تشخیص هویت منحصر به فرد عمل کرده و بنابراین تا حد قابل توجهی امنیت را افزایش می‌دهد.

چهار نمونه هویت دیجیتالی که در زندگی روزانه استفاده می‌کنیم را می‌توان به صورت موارد زیر شرح داد.

هویت کارمندی یا ID کارمندی

این هویت توسط کارفرما منصوب می‌شود و به کارمند اجازه دسترسی به شبکه داخلی، ورود به ساختمان یا استفاده از سایر منابع شرکت را می‌دهد. کارفرما نیز از این هویت برای مدیریت داده‌های کارمند، اجازه دادن به درخواست‌ها، نظارت بر عملکرد و غیره استفاده می‌کند.

آنلاین شاپ یا هویت مشتری

هیچ خرید امن اینترنتی بدون ID مشتری انجام نمی‌شود. علاوه بر اینکه مشتری به هنگام استفاده از آن احساس امنیت زیادی را تجربه می‌کند، چندین مزیت نیز برای ارائه دهنده آن دارد. به عنوان نمونه به آنها کمک می‌کند که داده‌ها را مدیریت کنند یعنی تراکنش‌های مشتریان، علایق یا اطلاعات جمعیتی مشتریان را ردیابی کنند. همچنین اجازه بهبود خدمات مشتری، شخصی کردن کمپین‌های بازاریابی و حتی جلوگیری از کلاهبرداری با شناسایی الگوهای غیرعادی را به آن‌ها می‌دهد.

ID بانکداری الکترونیک

در اینجا امنیت یک کلید است. ID بانکداری الکترونیک نیاز است تا کاربر به خدمات بانکداری آنلاین که معمولاً از نام کاربری و رمز عبور، شماره تماس و کد SMS یا کیو آر کد ساخته شده، دسترسی یابد. مشتریان زمانی که لاگین می‌کنند، اطلاعات حساب بانکی خود را مشاهده کرده و تراکنش انجام می‌دهند به عنوان نمونه قبوض را پرداخت یا اوراق بهادار را معامله می‌کنند.

ID یا هویت شهروندی

مسئولین و مقامات برای شهروندان دسترسی ایمن به خدمات آنلاین خود را به صورت 24 ساعت در 7 روز هفته فراهم می‌کنند و خدمات عمومی و تعامل با مشتریان خود را افزایش می‌دهند. به عنوان نمونه شهروندان قادر خواهند بود اسناد رسمی را سفارش دهند و از رفت وآمد وقت گیر به دفاتر اجتناب نمایند. به علاوه اینکه هر مالیات دهنده‌ای بر اظهارنامه مالیاتی که باید پر کند، شماره شناسایی شخصی را پیدا می‌کند که به وی امکان می‌دهد اوراق را به صورت الکترونیکی ارسال کند.

نحوه عملکرد هویت دیجیتال در حال حاضر چگونه است؟

لازم است کاربران جهت استفاده از هرگونه خدمات دیجیتال، در وب سایت ارائه دهنده با اعتبار خود احراز هویت انجام دهند. مراحل ثبت نام و لاگین به اندازه تعداد وب سایت‌هاست و در هر وب سایتی فرق می‌کند. بنابراین کاربران باید برای رفتن از یک وب سایت به وب سایت دیگر چندین لاگین و اکانت را داشته باشند که خود دردسری عظیم است. تعداد زیادی از خدمات‌دهندگان دیجیتال به خاطر راحتی کاربر، اجازهٔ احراز هویت از طریق حساب‌های اجتماعی مانند گوگل، فیسبوک و اپل را اجازه می‌دهند.

بازیگران اکوسیستم هویت دیجیتال

برای اینکه هویت‌های دیجیتال به نحوی قابل اطمینان عمل کنند و برای اهرم کردن مزایایی که دارند، یک سیستم هماهنگ لازم است. اعتماد، امنیت و شفافیت بهتر است جزو ویژگی‌های این سیستم باشند. این اکوسیستم بازیگران زیر را شامل می‌شود.

جامعه

در اینجا منظور از جامعه مالکان هویت است یعنی افرادی که هویت دیجیتال خود را با ایجاد و مدیریت حساب‌ها و پروفایل‌های آنلاین مالکیت و کنترل می‌کنند.

دولت

دولت و سازمان‌های صنعتی، استانداردها و قوانینی را برای هویت‌های دیجیتال تعیین کرده‌اند و بنابراین از این امر اطمینان حاصل می‌کنند که تعامل پذیر، قابل اعتماد، امن و از لحاظ اخلاقی درست باشند.

تکنولوژی یا فناوری

شرکت‌های فناوری برای مدیریت هویت دیجیتال، راه حل‌هایی را ارائه می‌دهند مانند سیستم‌های احراز هویت بیومتریک، پلتفرم‌های هویت مبتنی بر بلاکچین و نرم افزار دسترسی به و مدیریت هویت. آن‌ها قلب این اکوسیستم را به تپش می‌اندازند.

کسب و کارها

کسب و کارها با ارائه خدمات آنلاین، طرف مقابل افراد هستند. آن‌ها بر هویت دیجیتال اعتماد کرده تا خریداران بالقوه را احراز هویت کرده و دسترسی ایمن به خدمات خود را همچون پلتفرم‌های تجارت آنلاین یا پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی و مؤسسات مالی فراهم نمایند.

بررسی کنندگان هویت

سازمان‌هایی هستند که صحت و واقعی بودن اطلاعات هویتی افراد را بررسی می‌کنند که از آن جمله می‌توان به ادارات گزارش اعتبار و ادارات دولتی اشاره کرد.

ریسک‌های هویت دیجیتال

امنیت در دنیای دیجیتال ضروری است. با این حال هویت‌های دیجیتال، تعدادی پرسش و چالش را ایجاد می‌کنند که همه به از دست دادن کنترل مربوط می‌شوند. این سؤالات به صورت زیر هستند.

• آیا داده‌های من به صورت متمرکز یا غیرمتمرکز ذخیره می‌شوند؟ هویت‌های دیجیتال در صورت ذخیره به صورت متمرکز ممکن است به هدفی جذاب برای مهاجمین تبدیل شوند. آیا به عنوان شخصی حقیقی لازم است نگران پرداخت باج باشم؟
• آیا یک شناسه منحصر به فرد را در تمام طول زندگیم حفظ خواهم کرد؟
• آیا تمام شرکت‌ها از هویت دیجیتال من فقط برای خدمات لاگین و ورود استفاده می‌کنند؟ فرق است بین پلتفرمی که در آن شامپو می‌خرید و از شما اطلاعات هویتی می‌خواهد و یک موسسه مالی یا پزشکی که داده‌های حساس را مدیریت کرده و شرایط امنیتی بالاتری دارد.
• چه کسی مسئول اعمال قانون است؟ آیا مسئولیت من این است که تنها اطلاعاتی را به اشتراک بگذارم که طرف مقابلم نیاز دارد؟ یا این وظیفه برعهده ارائه دهنده سرویس یا برعهده دولت است؟

هک سایبری

یکی از چالش‌های اصلی هویت دیجیتال، امنیت است. هر ساله هزاران مورد اتفاق در زمینه امنیت سایبری رخ می‌دهند. ریسک‌های مربوط به استفاده نابجا از هویت دیجیتال را در بخش زیر شرح می‌دهیم. اگر امنیت نقض شود، فرد در معرض حمله قرار می‌گیرد.

فرد باید نسبت به ریسک‌های زیر هوشیار باشد.

سرقت هویت

مهاجم ممکن است به اطلاعات شخصی دست پیدا کند یا حتی هویت دیجیتال فرد را در اختیار خود بگیرد که به کلاهبرداری مالی منجر می‌شود.

حریم خصوصی

در هویت‌های دیجیتال لازم است کاربران، اطلاعات شخصی را به اشتراک بگذارند که مسائل مربوط به حریم خصوصی را در پی دارد. ممکن است همیشه افراد آگاه نباشند که چگونه اطلاعات آنها استفاده خواهد شد، چه کسی به آنها دسترسی خواهد داشت و چگونه این اطلاعات مورد محافظت قرار خواهند گرفت.

اطلاعات نادرست

در بعضی از موارد یک هویت دیجیتال می‌تواند براساس اطلاعات نادرست یا ناکافی باشد که به مشکلاتی در زمینه احراز هویت یا دسترسی به خدمات منجر می‌شود.

قلدری مجازی

هویت‌های دیجیتال می‌توانند برای قلدری مجازی یا مزاحمت و اذیت و آزار مورد استفاده قرار بگیرند. این امر به خصوص برای سنین جوانتر آسیب زاست چون بیشتر در معرض سوءاستفاده آنلاین قرار دارند.

مزایا و فرصت‌های هویت دیجیتال

یک هویت دیجیتال به افراد امکان می‌دهد در تراکنش‌های آنلاین و ارتباطات با اعتماد و اطمینان حاضر شوند. این امر مزایای بسیاری برای تمام بازیگران این اکوسیستم دارد.

راحتی

با داشتن یک هویت دیجیتال، فرد تنها به اندازه چند کلیک با خدمات و اطلاعات آنلاین فاصله دارد. احراز هویت بلافاصله انجام می‌شود و در آنلاین شاپ‌ها یا خریدهای اینترنتی تنها یک بار وارد کردن جزئیات کارت اعتباری کفایت می‌کند. یک هویت دیجیتال مورد اطمینان می‌تواند به جای احراز هویت ویدئویی استفاده شود، داده‌های مخفی را دریافت کند و با دادن اطلاعات به کم کردن داده‌های ذخیره شده در سیستم کمک نماید.

سود اقتصادی

تجارب نشان می‌دهند که اقتصاد بیشترین سود را از به کار بردن هویت‌های دیجیتال می‌برد. به عنوان نمونه کشورهای اسکاندیناوی که اولین جامعه دیجیتال نامیده می‌شوند، تولید ناخالص داخلی خود را بین 3 تا 13 درصد افزایش دادند. این پتانسیل در سوئیس نیز قابل توجه است.

حریم خصوصی

فرد با استفاده از هویتی دیجیتال این شانس را دارد که کنترل اطلاعاتی را که می‌خواهد به اشتراک بگذارد، یعنی هویت کامل خود و جزئیات و خصوصیات را دوباره به دست بگیرد. همچنین به کاربر امکان می‌دهد که نحوه استفاده از اطلاعات شخصی خود و به اشتراک گذاری و لغو دسترسی به آنها را در هر زمان کنترل کند و حریم خصوصی خود را افزایش دهد.

کارایی

هویت دیجیتال، ابزاری برای ایجاد اعتماد در فرآیندهای دیجیتال است که تراکنش‌ها و ارتباطات آنلاین ایمن، راحت و کارآمد را امکان پذیر می‌کند. این امر در نهایت به فرایندهای کارآمدتر منجر می‌شود.

برای درک بهتر کارایی یک مثال می‌زنیم. وقتی فردی می‌خواهد در بیمارستان پذیرش شود، باید سؤالات بی شماری را چندین بار جواب دهد. مثلاً اینکه خودت را معرفی کن، تحت پوشش چه بیمه‌ای هستی؟ دقیقاً چه اتفاقی رخ داده؟ اگر همه این اطلاعات دیجیتالی شوند و حتی به صورت متمرکز درآیند، در وقت همه صرفه جویی خواهند کرد.

سوالات متداول

آینده هویت دیجیتال

یک بار برای همیشه باید با این واقعیت کنار بیاییم که آینده آمده که بماند. دیجیتالی شدن از اسکن یک برگه کاغذ و تبدیل آن به یک PDF فراتر می‌رود. در واقع فرآیندها و روال جدید بیشتری معرفی خواهند شد. در این مقاله سعی کردیم سؤال هویت دیجیتال چیست را پاسخ دهیم؛ در صورتی که در این زمینه سؤال یا نظری دارید، آن را با ما و سایرین به اشتراک بگذارید.