ارزش کل قفل شده (TVL) در دیفای چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

ارزش کل قفل شده در دیفای چیست؟ چگونه آن را برای یک پلتفرم محاسبه کنیم؟ در این مقاله از سایت سرمایه گذاری ارز دیجیتال بینوست به این پرسش‌ها پاسخ خواهیم داد. با ما همراه باشید.

ارزش کل قفل شده چیست؟

ارزش کل قفل شده (Total Value Locked)، ارزش کل دارایی‌های دیجیتال را که در پلتفرم دیفای (DeFi) یا برنامه‌های غیرمتمرکز (DApp) قفل یا استیک شده‌اند را نشان می‌دهد. هرچه ارزش کل قفل شده بالاتر باشد، پلتفرم یا برنامه غیرمتمرکز قابل اطمینان‌تر است.

همچنین به طور کلی می‌توان گفت که ارزش کل قفل شده، قیمت کل تمام دارایی‌های سپرده‌گذاری شده است که در قراردادهای هوشمند بلاکچین اتریوم یا هر بلاکچین دیگری نگهداری می‌شوند.

نحوه محاسبه ارزش کل قفل شده یا TVL

برای این کار تمام دارایی‌های دیجیتال را که در یک پروتکل دیفای یا قرارداد هوشمند قفل شده‌اند، براساس قیمت فعلی‌شان به دلار آمریکا با هم جمع کنید. این دارایی‌ها می‌توانند همه چیز را شامل شوند از جمله: رمزارزها، استیبل کوین‌ها یا توکن‌هایی که به عنوان وثیقه وام یا برای تأمین نقدینگی استفاده می‌شوند.

این دارایی‌ها ممکن است از خدماتی همچون وام‌دهی، استیکینگ و استخر نقدینگی حاصل شده باشند.

به عنوان نمونه در یک پلتفرم دیفای که 10 میلیون دلار اتریوم، 5 میلیون دلار تتر و 2 میلیون دلار توکن‌های ERC-20 قفل شده در قرارداد هوشمند وجود دارند، ارزش کل قفل شده این پلتفرم 17 میلیون دلار خواهد بود.

معمولاً سرمایه‌گذاران به ارزش کل قفل شده‌ای که توسط پلتفرم‌های تجزیه و تحلیل دیفای شخص ثالث محاسبه شده است، بسنده می‌کنند. این پلتفرم‌ها از رابط‌های برنامه‌نویسی کاربردی (APIs) و فرآیندی به نام وب اسکرپینگ جهت جمع‌آوری داده‌ها برای محاسبه استفاده می‌کنند.

داده‌های ارزش کل قفل شده دیفای را از کجا پیدا کنم؟

شما می‌توانید این داده‌ها را از سایت‌های زیر به دست آورید.

Defi Pulse

شما می‌توانید ارزش کل قفل شده را در وب سایت‌هایی مانند DeFi Pulse بیابید. البته به یاد داشته باشید که این وب سایت فقط بر قراردادهای هوشمند هر پروتکل که تنها مبتنی بر بلاکچین اتریوم هستند، نظارت می‌کند.

در هر ساعت نمودارها به روزرسانی می‌شوند. موجودی کل اترها و توکن‌های ERC-20 تعیین می‌شود. سپس ارزش کل قفل شده با گرفتن این موجودی‌ها و ضرب در قیمت آن‌ها به دلار محاسبه می‌شود.

DeFi Llama

در این وب سایت TVL مربوط به بیشتر زنجیره‌های دیفای محاسبه شده و تنها به اتریوم محدود نمی‌شوند.

شما می‌توانید ارزش کل قفل شده را در زنجیره‌هایی جداگانه چک کنید. هر چه ارزش بیشتری قفل شود، کشت سود بیشتر می‌شود. به این دلیل که پول به جایی می‌رود که بالاترین بازده را حاصل کند.

جهت مقایسه ارزش کل قفل شده زنجیره‌های مختلف می‌توانید به این وب سایت مراجعه کنید. ارزش کل قفل شده را از تقریباً تمام بلاکچین‌ها جمع آوری می‌کند.

CoinGecko

این وب سایت ارزش کل قفل شده سرمایه‌ای را که پروتکل دیفای ایمن کرده است یا تعداد دارایی‌هایی که در پروتکل استیک شده‌اند را نشان می‌دهد.

شما می‌توانید ارزش کل قفل شده برای یک پروژه خاص دیفای را درون وب سایت آن پروژه مشاهده کنید.

البته مسئله این است که استانداردی برای اندازه‌گیری ارزش کل قفل شده وجود ندارد و پلتفرم‌های مختلف با شیوه‌های مختلف آن را اندازه‌گیری می‌کنند. بنابراین مقایسه ارزش کل قفل شده در پلتفرم‌های مختلف دشوار است.

تفاوت ارزش بازار و ارزش کل قفل شده

برای این که ارزش فعلی بازار (مارکت کپ) را به دست آورید، باید عرضه یا تعداد در گردش را در قیمت کنونی ضرب کنید. حال آنکه ارزش کل قفل شده با ضرب مقدار وجوه قفل شده به عنوان وثیقه یا سپرده در قیمت فعلی دارایی‌ها محاسبه می‌شود.

اگر بخواهیم ساده‌تر بگوییم:

ارزش بازار= عرضه در گردش یا تعداد در گردش* قیمت توکن

ارزش کل قفل شده= وجوه استیک شده یا سپرده‌گذاری شده *قیمت دارایی‌ها

محدودیت‌های ارزش کل قفل شده

ارزش کل قفل شده می‌تواند معیار خوبی برای سنجش محبوبیت و مفید بودن یک پلتفرم یا پروژه دیفای باشد. اما لازم است که به محدودیت‌هایی که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم، توجه کنید.

• ارزش کل قفل شده، ارزش کلی دارایی‌هایی را می‌سنجد که در پلتفرم قفل یا استیک شده‌اند. اما مواردی مانند سطح واقعی فعالیت کاربران را شامل نمی‌شود. اگر ارزش کل قفل شده پلتفرمی بالا است اما سطح فعالیت کاربران در آن پایین است، هشدار قرمزی برای سرمایه‌گذاران خواهد بود.
• اگر TVL یک پلتفرم بالا است بدین معنا نیست که پلتفرمی امن است یا کیفیت بالایی دارد. بنابراین پیش از سرمایه‌گذاری، شهرت و سیاست‌های امنیتی یک پلتفرم را بررسی کنید.
• ارزش کل قفل شده ممکن است نوسان پیدا کند که باعث می‌شود سلامت یا قابلیت طولانی مدت پروژه را به درستی نشان ندهد. این ارزش ممکن است تحت تأثیر عواملی خارجی مانند شرایط بازار، پوشش رسانه‌ها، تغییر احساسات و هیجانات سرمایه‌گذاران یا ورود پروتکل یا برنامه غیرمتمرکز جدید تغییر کند.
• اگر از پلتفرم تجزیه و تحلیل ثالثی برای اندازه‌گیری TVL استفاده می‌کنید، باید بدانید که پلتفرم در چه تاریخ‌هایی به روزرسانی می‌شود. بنابراین همیشه خیالتان راحت خواهد بود که ارزش کل قفل شده به روز است.
• در بسیاری از موارد ممکن است ارزش کل قفل شده توسط پروژه یا پلتفرم خاص یا افرادی با سوء نیت دستکاری شده و اغراق‌آمیز به نظر برسد تا توجه بیشتری را به خود جذب کند. در این صورت ارزیابی درست محبوبیت و مفید بودن یک پلتفرم تنها براساس TVL دشوار می‌شود.

چرا ارزش کل قفل شده مهم است؟

TVL ارزش سپرده‌ها و تمایل افراد به یک برنامه غیرمتمرکز یا شبکه بلاکچین را نشان می‌دهد. می‌توان این امر را با بانک مقایسه کرد. وقتی افراد در یک بانک بیشتر از سایر بانک‌ها وجوه بیشتری را سپرده‌گذاری می‌کنند یعنی آن بانک محبوب‌تر است.

ارزش کل قفل شده برنامه غیرمتمرکز سلامت پروتکل را نشان می‌دهد. اگر وجوه بیشتری را در خود ذخیره کند، نقدینگی بیشتری هم خواهد داشت که به درد مشتریان بیشتری می‌خورد. چون خود کاربران در امور مالی غیرمتمرکز نقدینگی را تأمین می‌کنند، این امر برای بازارهای قوی مهم است. در غیر این صورت کمبود نقدینگی باعث تأخیر در مبادله توکن‌ها می‌شود.

همچنین اگر نتوان به تقاضای زیاد جواب داد، باعث نوسان در قیمت توکن‌ها می‌شود و تراکنش‌ها صورت نمی‌گیرند. ارزش کل قفل شده کمتر یعنی که در جریان پول ثبات وجود ندارد. بنابراین این بی ثباتی باعث پاداش‌های کمتر می‌شود و بر سلامت کلی پروتکل تأثیر می‌گذارد.

آیا ارزش کل قفل شده قابل اطمینان است؟

اگر ارزش بازار یک برنامه غیرمتمرکز از ارزش کل قفل شده بیشتر باشد چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ در این صورت معلوم می‌شود که ارزش پروتکل بیشتر از ارزش واقعی‌اش تخمین زده شده است. همین‌طور اگر ارزش بازار پروتکل را بر ارزش کل قفل شدهٔ آن تقسیم کنیم و نسبت به دست آمده از یک کمتر شود، ارزش پروتکل کمتر از ارزش واقعی‌اش برآورد شده است.

سخن پایانی

برای سرمایه‌گذاری و تصمیم‌گیری تنها به معیار ارزش کل قفل شده اکتفا نکنید. همچنین تحقیقات شما باید مواردی مانند مدل حاکمیت پلتفرم، اقتصاد توکن‌هایش، قدرت و میزان مشارکت جامعه آن پلتفرم، ژرفای استخر نقدینگی پلتفرم، سیاست‌هایش در رابطه با ییلد فارمینگ (کشت سود) و پروتکل‌ها و موارد امنیتی را شامل شوند. در صورتی که در زمینه ارزش کل قفل شده پرسشی برای شما ایجاد شده است، در بخش کامنت‌ها پاسخگوی شما عزیزان خواهیم بود.